مجله اینترنتی پارسی گو: در شرایط وخیم شیوع انواع ویروس جهش یافته کرونا، شایعه سازان با انتشار خبر دروغ ماسک های انگلی اینبار سلامت مردم را نشانه گرفته اند. با ما همراه باشید:
روشنگری رسانه ها درباره دروغ وجود انگل در ماسک
مشرق نیوز با تیتر «ماجرای ماسک های انگلی چیه؟» می نویسد: کانال های تلگرامی با انتشار کلیپی نوشتند: چند وقتیه ویدیوهایی در فضای مجازی پخش شده که نشون میده در بعضی از ماسک‌ها موجودات سیاه رنگی وجود داره که تکون میخورن! آیا این ها انگل هستن؟
شهرآرا نیوز نیز با تیتر «ماجرای وجود انگل و کرم در ماسک‌های کرونا» می نویسد: ویدئوهایی در فضای مجازی پخش شده است که نشان می‌دهد در بعضی از ماسک‌ها موجودات سیاه رنگی وجود دارد که تکان می‌خورند، آیا اینها انگل هستند؟
فیلم ماسک های انگلی زیر میکروسکوپ
بعضی از شایعاتی که درباره ماسک های ضد کرونا مطرح شده است!
خبرگزاری موج با تیتر «سکوت معنا دار وزارت بهداشت در برابر نگرانی مردم از آلوده بودن ماسک ها!/ ریز بافت های متحرک در ماسک ها چیست؟» به صورت مبسوط به موضوع پرداخته و می نویسد: در حالیکه برخی از پزشکان و کارشناسان، وجود ذرات ریز متحرک در داخل ماسک ها را تکذیب می کنند، وزارت بهداشت تاکنون در برابر این ادعاها سکوت اختیار کرده است، سکوتی که می تواند بیش از پیش باعث تشدید نگرانی شهروندان شود.
همزمان با ادامه کرونا در ایران، هر از چند گاهی ابعاد جدیدتری از این ویروس دهشتناک کشف می شود که هنوز برای بسیاری از آنها پاسخ درستی داده نشده است. مثلا ماهها هشدار داده می شود که برای زندگی در شرایط کرونایی باید سطوح را استریل کرد و حتی الامکان از دست زدن به آنها خودداری کرد ولی به یکباره بعد از یکسال اعلام می شود که اصلا سطوح و اشیاء نقش موثری در انتقال ویروس ندارند و لزومی بر ضدعفونی کردن سطوح نیست! یا اخباری که در مورد رفتارهای ویروس کرونا منتشر می شود آنقدر متناقض است که هر شهروندی را به اشتباه می اندازد.
داستان ماسک های آلوده یکی از همین داستان هاست؛ در هفته‌های اخیر کلیپ ها و ویدئوهای متعددی در فضای مجازی دست به دست می شود که در آن ها تصاویر بزرگ نمایی شده از بافت ماسک‌های تنفسی نشان داده می‌شد و راوی تصاویر با نشان دادن ذرات بسیار ریز پرز مانند و مشکی‌رنگی در لابه‌لای الیاف سفید ماسک های سه‌لایه هر کدام تفسیری از آنها را ارایه می دهند. یکی می گوید اینها ویروس کروناست و یکی دیگر مدعی است که آنها ویروس های ناشناخته ای هستند که از طریق ماسک های وارد شده به کشور برای آلوده کردن ایرانیان وارد کشور شده اند. گروهی دیگر مدعی می شوند که این ذرات موجودات ریزی به نام مورجلون هستند که با رطوبت و گرمای حاصل از بازدم قادر به حرکت هستند و می‌توانند با نفوذ به بدن فرد مشکلات متعددی را برایش به‌دنبال داشته باشند و بالاخره تعدادی از منتشرکنندگان این کلیپ ها حتی پا را از این هم فراتر گذاشته و مدعی هستند که این ذرات کوچک ریز ربات‌های خودمختاری هستند که قرار است با ورود به بدن، ما را به فرمان خود درآورند!
اما برخلاف تصور کاربران فضای مجازی این تصاویر فقط مربوط به کاربران ایرانی نیست، بلکه براساس گزارش های منتشر شده، ویدئوهای اولیه این ادعا به زبان آلمانی است که در آن فردی با نشان‌دادن الیاف ماسک و سوآپ‌های تست پی‌سی‌آر مدعی است که موجودات ریزی در این الیاف وجود دارند.
این مورجلون لعنتی!
همانطور که گفته شد یکی از ادعهای مطرح شده در مورد آلوده بودن ماسک ها، به آلودگی آنها به وجود ذرات موجودات ریزی به نام مورجلون بر می گردد. ذرات ریزی که گفته می شود با رطوبت و گرمای حاصل از بازدم قادر به حرکت هستند و می‌توانند با نفوذ به بدن فرد مشکلات متعددی را برایش به‌دنبال داشته باشند. با این حال در ظاهر پزشکان چندان اعتقادی به این نظریه ندارند؛ چنانچه دکتر کیوان میرهادی، متخصص داخلی بیمارستان ریج‌کرست ایالت کالیفرنیا در این رابطه در صفحه شخصی خود نوشته داده است: مورجلون نوعی اختلال نادر حسی است که در آن فرد احساس ناخوشایندی مانند حرکت انگل یا حشره ریزی روی پوستش دارد. گزارش‌های علمی متعددی این اختلال را در دسته اختلالات روانی طبقه‌بندی کرده‌اند و معتقدند در سندرم مورجلون انگل واقعی در بدن فرد وجود ندارد. تعداد اندکی از مطالعات نیز آن را به وجود انگلی در بدن ارتباط داده‌اند اما در هر دو حالت این سندرم هیچ ارتباطی با این تصاویر و ادعاهای ساختگی در مورد ماسک و سوآپ‌های نمونه‌گیری تست پی‌سی‌آر کووید-۱۹ ندارد. مردم نباید احساس کنند محتوای این تصاویر علمی است.
تهیه ماسک از فروشگاه های معتبر و دارای مجوز
ماسک های خوش رنگ سرطانزا
اما این تنها هشدار تهدید گونه ای نیست که در مورد آلوده و خطرناک بودن ماسک های تنفسی مطرح می شود. در همین فضای مجازی کلیپ های دیگری نیز منتشر شده در آنها شخصی در مورد مواد شیمیایی به کار رفته در لایه آبی‌رنگ ماسک‌های تنفسی و خطرات ناشی از تنفس مواد شیمیایی و بخاراتی که از تماس بازدم با این مواد آبی‌رنگ ایجاد می‌شود، صحبت می‌کند.
این فیلم ها باز هم محدود به ایران نمی شد و جنبه ای بین المللی پیدا کرده و انواع و اقسام آنها به زبان های مختلف در کشورهای گوناگون دست به دست می شود. انتشار این فیلم ها تا جایی بالا گرفت و باعث نگرانی مردم شد که در نهایت سازمان غذا و دارو طی اطلاعیه‌ای وادار به واکنش شد تا اعلام کند؛ وجود مواد سرطانزا در ماسک‌های آبی صحت ندارد. براساس اطلاعیه این سازمان، لایه آبی‌رنگ پارچه اسپاندباند نام دارد که جزو پارچه‌های بی‌بافت بوده که هیچ‌گونه مواد سمی و فرمالدئید در ساخت آن استفاده نمی‌شود، ضمن آنکه رنگ آبی به کار رفته در این لایه از جنس پلی‌پروپیلن است که مواد سمی و سرطانزا ندارد.
کاهش اکسیژن رسانی
ولی بازار شائبه های مطرح شده در مورد ماسک ها و خطرات احتمالی آنها به همین جا ختم نمی شود. در کنار موضوع وجود ذرات ریز متحرک در داخل ماسک ها و یا احتمال سرطان زا بودن لایه های رنگی ماسک ها، چندی قبل خبر دیگری نیز منتشر شد که در آن ادعا شده بود، استفاده از ماسک‌های تنفسی به دلیل کاهش میزان اکسیژن در دسترس بافت‌های مختلف بدن و افزایش غلظت دی‌اکسیدکربن به دلیل تنفس دوباره بازدم، باعث تحریک سلول‌ها به سمت روند سرطانی شدن و ایجاد سرطان در بافت‌های مختلف به‌ویژه ریه خواهد شد. گرچه این نظریه نیز در ظاهر از سوی کارشناسان و پزشکان رد شد بطوریکه دکتر محمد رحیمی نژاد ، متخصص بیماری های عفونی در گفتگو با خبرنگار موج در این زمینه گفت: اگرچه در تحقیقات سال‌های اخیر ارتباط بین کاهش اکسیژن در دسترس سلول و سرطانی‌شدن سلول‌ها اثبات شده است اما واقعیت این است که هوا به‌راحتی از ماسک‌های تنفسی استاندارد و با تنفس‌پذیری مناسب عبور می‌کند. بنابراین قطعا استفاده از ماسک‌های تنفسی مناسب، مشکلات بحرانی و حادی مانند نرسیدن اکسیژن کافی به بدن یا همان هایپوکسی را به دنبال نخواهد داشت؛ در عین حال، در همین خصوص سازمان بهداشت جهانی نیز اعلام کرده که استفاده طولانی از ماسک پزشکی در صورت استفاده صحیح، باعث مسمومیت با دی‌اکسیدکربن یا کمبود اکسیژن نمی‌شود.
شایعه آلوده بودن ماسک ها و ماسک های انگلی
ربات های جاسوس
در بین اخبار غیررسمی تایید نشده در مورد ماسک ها و ذرات ریز داخل آنها شاید جالب ترین نظریه ها، فرضیه ای باشد که در آن ادعا شده، ذرات ریز داخل ماسک ها، ریز ربات هایی هستند که قرار است وارد بدن ما شوند و جسم ما را به فرمان خود درآورند!
این ادعا نیز از سوی کارشناسان رد می شود. علی اکبر دهقانی، کارشناس IT در این زمینه به خبرنگار خبرگزاری موج می گوید: چه از لحاظ عقلانی و چه از منظر کارشناسی، این نظریه کاملا مردود است. اصولا ربات های جاسوس، تکنولوژی های به شدت پیچیده ای دارند. اگر نظریه تولید کنندگان این ماسک ها درست باشد روی هر ماسک چندین ربات وجود دارد. این به معنای آن است که در محموله های ماسک های خارجی یاد شده باید میلیاردها ربات تعبیه شده باشد. وی افزود: تولید و هزینه های پیرامونی که لازم دارد، اصلا قابل تصور نیست و عملا غیرممکن است. از دید کارشناسی نیز به هیچ عنوان ساخت ربات هایی اینچنینی و البته در این حجم شدنی نیست.
اعضای ستاد ملی کرونا نیز مدعی اند که این فیلم ها همگی کذب محض هستند. دکتر مسعود مردانی، استاد دانشگاه علوم پزشکی و عضو کمیته علمی ستاد ملی کرونای کشور در گفتگو با خبرگزاری موج، در این زمینه گفت: موضوعات مطرح شده در این کلیپ ها کذب محض است، حتی ارزش صحبت کردن هم ندارند. وی با ذکر اینکه یکی از آفت‌های اپیدمی کرونا در دنیا، هجمه رسانه‌ای و انتقال اطلاعات غلط به مردم است گفت: از جمله دلایل کذب بودن این موضوع این است که سازمان جهانی بهداشت در خصوص آن هیچ صحبتی نکرده است.
مردانی تاکید کرد: اینها فقط اعتماد مردم به زدن ماسک را از بین می‌برند، من همین جا اعلام می کنم که موضوعات مطرح شده در مورد ماسک ها اصلا صحت ندارد، مردم هم توجه نکنند، شخصی مغرض این فیلم را ارسال می‌کند و مردم هم بدون اطلاع آن را منتشر می‌کنند و باعث ایجاد نگرانی در جامعه می شوند درحالیکه مردم باید سعی کنند تا از منابع معتبر اخبار و اطلاعات را دریافت و منتشر کنند.
با این وجود حجم انتشار این فیلم ها و نگرانی های ناشی از آنها به حدی است که کارشناسان در اقصی نقاط جهان را نیز وادار به واکنش کرده است. جانا نبسارووا، استاد دانشگاه در رشته الکترون میکروسکوپی در آکادمی علوم چک، در گفتگو با AFP می‌گوید این مواد، اغلب قطعه‌ای بافت‌ها هستند که برای افراد سالم هیچ خطری ندارند.
دکتر مارینا جوانوویچ، متخصص بیولوژی و پژوهشگر از بلگراد نیز می‌گوید: «وقتی شما ماسک می‌زنید، وقتی آن را لمس می‌کنید، ذرات و موادی را به آن وارد می‌کنید. آنچه ما در این ویدئوها می‌بینیم، ذرات دیگر است و نه انگل‌ها یا هر موجود زنده دیگر.» جفری مارلو، استاد دانشگاه بوستون نیز از آزمایشی می‌گوید که با ماسک انجام داده و بعد از بررسی، هیچ گونه حرکت یا ذرات خطرناکی را روی ماسک‌ها مشاهده نکرده است.
اما چرا در این فیلم ها، ذرات ریز داخل ماسک ها با حرارت دادن حرکت می کنند. استدلال کارشناسان در این زمینه این است که احتمالا دلیل این مساله، شرایط نگهداری و فیلمبرداری از آنها می باشد چرا که مشخص نیست این ویدئوها در چه شرایطی تصویربرداری شده و برای اینکه این ادعاها ثابت شود، نیاز به بررسی‌های دقیق علمی در شرایط آزمایشگاهی است.
سکوت معنا دار!
این پاسخ ولی می تواند معنای دیگری هم داشته باشد. اینکه علی رغم تکذیب موضوع، هیچ یک از کارشناسان به طور قطع و یقین نظریه های مطرح شده را رد نمی کنند! در این میان سکوت وزارت بهداشت در این زمینه نیز خودش دلیلی شده برای قوت گرفتن بیشتر این نظریه ها. چرا که افکار عمومی از خود سوال می کند، اگر این فیلم ها و ادعاهای مطرح شده دروغ هستند چرا تاکنون وزارت بهداشت در مورد این ماسک ها و بخصوص ماسک های خارجی سکوت اختیار کرده است. این در حالی است که هر گونه نظارت بر تولید یا واردات این ماسک ها برعهده این وزارت خانه است و سکوتش می تواند به معنای وجود اشکال در بخش های نظارتی این سازمان تلقی شود! بدین ترتیب تا زمانیکه مسئولان سلامت کشور پاسخ هایی قانع کننده و روشن در قبال این ادعاها ارایه ندهند، باید همچنان منتظر انتشار کلیپ هایی اینچنینی که هر روز باعث ایجاد نگرانی های بیشتری در بین شهروندان می شوند، باشیم. نگرانی هایی که حتی می تواند در این شرایط خطرناک کرونایی منجر به راه اندازی مجدد هشتگ هایی مانند: # نه_به_ماسک و # نه_به_ماسک_مضر شود. و این یعنی بحرانی تر شدن بیش از پیش وضعیت کرونا در ایران.
به نظر می رسد شایعه سازان اینبار سلامت جامعه را نشانه گرفته اند و با طرح دروغ عجیبی با عنوان وجود انگل در ماسک یا ماسک های انگلی قصد دارند مردم را از ماسک زدن بترسانند. هرچند با روشنگری رسانه ها تیر دشمنان سلامت مردم باز هم به سنگ می خورد، اما همه ما وظیفه داریم در حد توان خود از گسترش چنین شایعاتی جلوگیری کنیم و ذهن اطرافیانمان را روشن سازیم. به امید روزی که ریشه ویروس منحوس کرونا در سطح کشور و جهان خشکانده شود.
منبع: مجله اینترنتی پارسی گو
درج مطالب مجله اینترنتی پارسی گو با ذکر منبع (www.parsigoo.com) بلامانع است.