مجله اینترنتی پارسی گو: ممکن است در ارتباط زناشویی رنجش هایی بین زن و شوهر پیش بیاید. اما چگونه باید از این رنجش ها عبور کرد و به عبارت دیگر چگونه در ارتباط زناشویی یکدیگر را ببخشیم؟ با ما همراه باشید.
در ارتباط ارتباط زناشویی و در واقع کل زندگی: باید ببخشیم تا رها شویم
یکتا فراهانی در مجله موفقیت نوشت: همه ما در ارتباط زناشویی خود بارها از هم میرنجیم و گاه بدون اینکه بدانیم، یکدیگر را آزار میدهیم و برای بعضی از ما خیلی سخت است که بتوانیم همدیگر را ببخشیم. گاه کینهای که در دل داریم، مدتها ما را آزار میدهد و ارتباط ما را با مشکلاتی جدی مواجه میکند. اما مسئله اینجاست که دربرابر کدورتهایی که گاهوبیگاه به سراغمان میآید، چه میتوان کرد؟ چگونه میتوانیم همدیگر را ببخشیم یا به گونهای رفتار کنیم که کمتر برنجیم یا یکدیگر را برنجانیم؟ در این خصوص با دکتر ژاله افشاری منفرد روانشناس و روانکاو، گفتوگو کردهایم که میتواند مفید واقع شود.
شناخت شخصیت افراد لازمه بخشش
در هر ارتباطی قبل از هرچیز بهتر است به این موضوع توجه داشته باشیم خانوادهای که در آن بزرگ شدهایم، چه بستر روانی رفتاری داشته و جو ارتباطی افراد در آن چگونه بوده است؛ درواقع باید بدانیم گذشته روانی ما، داستان زندگیمان و شرایطی که در آن بزرگ شدهایم، ارتباط با اطرافیان و الگوی روابط والدین ما به چه صورت بوده و تا چه حد بر ما تاثیر گذاشته است، تا چه حد آنها را قبول داریم و حتی دوران کودکی ما به چه شکل گذشته است؛ چراکه همه این موارد پایه رشد اساسی ما در بزرگسالی خواهد بود؛ یعنی باید ببینیم فرایند کینهبهدلگرفتن و بخشیدن افراد در خانوادههایشان به چه صورت بوده است.
عوامل فرایند بخشش
اینکه ما چطور یکدیگر را میبخشیم، به چند عامل بستگی دارد؛ نخست اینکه الگوی بخشش ما از کودکی و در خانواده ما به چه صورت بوده و ناکامیها تا چه حد عمیق و آزاردهنده بوده است؛ درواقع بخشش هدیهای است که با قلب خود آن را به دیگری هدیه میدهیم و دربرابر کسی که از او رنجیدهایم، لطف و گذشت میکنیم.
همدلی و مهربانی: خودمان را به جای طرف مقابل بگذاریم!
گاهی بهتر است خودمان را بهجای کسی که او را آزار میدهیم، بگذاریم؛ درواقع باید بتوانیم با او همدلی کرده و بستری را برای بخشش فراهم کنیم. بخشش تنها یک واژه است، ولی عمق آن ازلحاظ روانی زیاد است و به بزرگمنشی نیاز دارد. ترمیم آزاری که دیدهایم، به زمان زیادی نیاز دارد؛ زیرا باید دیوار اطمینان دوباره بنا شود. اگر در خانوادهای رشد یافته باشیم که در آن، ناکامی زیاد بوده، افراد عادت نداشتهاند از یکدیگر عذرخواهی کنند، بهراحتی در خانواده سرزنش و تحقیر شدهاند و نیز آسیبهای ناشی از آن هم ترمیم نشده است، این موضوع کمکم تبدیل به عقده و کینه خواهد شد. طبیعی است که این افراد در زندگی زناشویی هم نتوانند از الگویی که دارند، دوری کنند. بدین ترتیب زود قهر میکنند؛ چون هنوز خشم دارند و با توجه به اینکه قهر، واکنش خشم است و یکی از لایههای پرخاشگری محسوب میشود، گاهی قهر را موثرتر از هر واکنش دیگری میدانند.
چرا قهر میکنیم: به علت تربیت خانوادگی و شرایطی که در آن بزرگ شده ایم!
معمولا الگویی که از آن درمورد رنجش، کینه و بخشش در زندگی زناشویی تبعیت میکنیم، به تربیت ما در دوران کودکی برمیگردد؛ ولی درنهایت کسانی که زیاد قهر میکنند، افراد زیادهخواهی هستند که دوست دارند همهچیز همانگونه که خودشان میخواهند، در اختیارشان باشد؛ ممکن است والدین بیشازحد به ما توجه داشتهاند یا هرچه را که خواستهایم، در اختیارمان گذاشتهاند و اجازه ندادهاند ما بسیاری از ناکامیها را تحمل کنیم یا برعکس اصلا دیده نشدهایم و حالا میخواهیم این بیتوجهیهای دوران کودکیمان جبران شود. همه اینها میتوانند در ناخودآگاه فرد باقی بمانند و در بزرگسالی خود را به اشکال مختلف نشان دهند؛ حتی بدون اینکه شخص از آن خبر داشته باشد.
نحوه ابراز ناراحتی و رنج
ابراز ناراحتی و دلخوری از طرف مقابل در زندگی خانوادگی و ارتباط زناشویی بسیار مهم است. ابتدا باید موضوع رودربایستی بین دو طرف حل شده باشد؛ زیرا مسئله خیلی مهمی است که باعث خودخوری میشود و در شرایط بدی آن را نشان میدهد؛ البته ما معمولا نیاز به آموزش ابراز بجا و مناسب عقاید خود داریم که مثلا آیا باید مشکل خود را بهطورمستقیم و همان موقع بگوییم یا صبر کنیم تا خشممان برطرف شود؟ درواقع همه این موارد، نسبی هستند؛ یعنی با توجه به شناختی که از خودمان، طرف مقابل و شرایطمان داریم، میتوانیم نتیجهگیری کنیم. گاهی با توجه به شرایط، باید زمان درستی را برای مطرحکردن مشکل درنظر گرفت و حتما آن را با کلام و لحن مناسبی مطرح کرد؛ ضمن اینکه هدف ما از این کار نباید تغییر طرف مقابل باشد؛ فراموش نکنیم که امکان دارد بتوانیم برروی کسی تاثیر بگذاریم، ولی نمیتوانیم او را تغییر دهیم؛ البته گاهی هم تاثیر زیاد میتواند منجر به تغییر شود.
شناسایی احساسات: مهم ترین نیاز زوجین در زندگی مشترک
یکی از موارد خیلی مهم بین زوجین، شناخت احساسات دو طرف است؛ یعنی دو طرف ابتدا باید از احساسات خود آگاه باشند و سپس بتوانند به شناخت احساسات طرف مقابل بپردازند؛ مثلا باید ببینیم وقتی از همسرمان انتقاد میکنیم یا او از ما انتقاد میکند، چه احساسی داریم. متاسفانه معمولا بهجای اینکه احساسات هم را شناسایی کنیم، نقش والد یا کودک را برای هم ایفا میکنیم؛ یعنی هیچکدام بالغانه با یکدیگر گفتوگو نمیکنیم. با استفاده از این تکنیک خیلی بهتر و بیشتر میتوانیم یکدیگر را ببخشیم و درواقع فرایند بخشش آسانتر خواهد شد؛ چون بخشیدن واقعی نیازمند بستر مناسب است. گذشت و بخشش در خلأ اتفاق نمیافتد و بهرایگان هم به دست نمیآید؛ بلکه باید شرایط لازم در هر دویمان وجود داشته باشد و بخواهیم به حرفهای همدیگر گوش دهیم و برای یکدیگر مشخص کنیم که چرا و دقیقا به چه علت از یکدیگر میرنجیم؛ چون علت واقعی رنجشهای طرف مقابل میتواند شناخت خوبی از او به ما دهد. درواقع برای اینکه طرف مقابل بتواند ما را ببخشد، باید به احساسات او پل بزنیم و به این نکته توجه کنیم که هیچ رفتاری بیدلیل و بدون ریشه در گذشته نیست.
فراموش نکنید: هیچکس کامل نیست
برای اینکه بتوانیم آسانتر طرف مقابلمان را ببخشیم، باید بدانیم که هیچکس کامل نیست. ما باید بپذیریم که همه افراد، نقصهایی دارند و هیچکس کامل نیست. اگر از کودکی یاد گرفتهایم دنیا و آدمهایش باید بینقص باشند، حالا وقتی کسی ما را میرنجاند بخشش او برای ما خیلی سخت خواهد شد؛ ضمن اینکه وقتی نمیتوانیم کسی را ببخشیم، درواقع بیشتر خودمان را اذیت میکنیم. اما وقتی دیگران را میبخشیم، میپذیریم که همه ما ضعفهایی داریم که باید آنها را قبول کنیم. گاهی هنگامیکه یک زوج همدیگر را میبخشند، اما آن اشتباه مدام تکرار میشود، باید از شخص سومی مانند مشاور، دوست معتمد یا شخص بزرگی در خانواده کمک گرفت؛ چون بعضیاوقات خود ما نمیدانیم به چه علت مدام یک اشتباه را تکرار میکنیم و باعث آزار طرف مقابلمان میشویم؛ ضمن اینکه طرف مقابلمان هم نمیداند چرا مدام ضعفهای ما را به رخمان میکشد؛ بنابراین حتما باید به یکدیگر بگوییم که از چه چیزهایی میرنجیم و علت آنها چیست. گاهی افراد مشکلاتی نظیر آزردن دیگران را از کودکی بههمراه دارند؛ بدون اینکه خودشان از آن آگاه باشند و تمام این مشکلات به این علت است که الگوهای اینگونه رفتارهای دردآوری در فرد درونی شده است؛ بنابراین زوجین حتما باید از خویشتن آگاهی یابند و بهعلاوه از علت رفتارهای خود با دیگران هم آگاه باشند. اگر بهتنهایی نمیتوانیم به این آگاهیها دست یابیم، باید حتما از مشاور یا کلاسهایی که در این زمینه هست کمک بگیریم.
چند نکته اساسی برای بخشیدن یکدیگر در زندگی مشترک
توجه به چند نکته در سبک زندگی میتواند ما را برای بخشیدن طرف مقابلمان کمک کند:
- هرچیزی را برای خود میپسندیم، برای همسرمان هم بپسندیم.
- کاری را که باعث رنجش همسرمان میشود، تکرار نکنیم، خصوصا در ارتباط زناشویی که بخش مهمی از زندگی مشترک است.
- همسرمان را به شجاعتی برسانیم که بتواند بهراحتی حرفها و ناراحتیهای خود را با ما مطرح کند، خودمان هم همین کار را انجام دهیم.
- دو طرف باید اعتمادبهنفس را در یکدیگر تقویت کنند و عشق را رشد بدهند و قدر لحظات کنارهمبودن را بدانند.
- بهتر است برای اینکه رنجشهایمان روی هم انباشته نشوند، خیلی زود یکدیگر را از ناراحتیهایی که از یکدیگر داریم، آگاه کرده و درست حرفزدن را تمرین کنیم.
منبع: مجله اینترنتی پارسی گو
درج مطالب مجله اینترنتی پارسی گو با ذکر منبع (www.parsigoo.com) بلامانع است.